Neuralgia nerwu trójdzielnego (trigeminal neuralgia, neuralgia nervi trigemini, tic doulourex) jest to nerwoból jednej lub wielu gałęzi nerwu trójdzielnego.
Obraz kliniczny
Charakteryzuje się nagłym, zazwyczaj jednostronnym, niezwykle silnym bólem twarzy, opisywanym jako przeszywający, strzelający, rozdzierający lub piekący. Dolegliwości występują samoistnie lub po podrażnieniu punktów spustowych (trigger points).
Mogą je wywołać:
- zmiany temperatury,
- dotknięcie,
- ruch podczas mówienia,
- jedzenia,
- picia,
- mycia zębów, itp.
Epidemiologia
Częstość występowania tego schorzenia w populacji wzrasta wraz z wiekiem i szacuje się ją na 1:15000. Neuralgia nerwu trójdzielnego rzadko występuje w wieku poniżej 40 lat, a średni przedział wiekowy, w jakim ból się pojawia przypada na szóstą – siódmą dekadę życia.
Różnicowanie
W diagnostyce różnicowej schorzenia jakim jest neuralgia nerwu trójdzielnego powinno się uwzględnić stwardnienie rozsiane, guzy okolicy kąta mostowo – móżdżkowego, konflikt naczyniowo – nerwowy (bezpośredni ucisk naczynia na nerw), tętniak tętnicy podstawnej, zawał pnia mózgu, półpasiec.
Postępowanie
Farmakoterapia jest podstawową metodą leczenia neuralgii trójdzielnej. W przypadku oporności na leczenie farmakologiczne lub działań niepożądanych leków należy rozważyć inne metody. Należą do nich: blokady gałązek nerwu trójdzielnego, termokoagulacja, gliceroliza, balonizacja zwoju trójdzielnego, mikrochirurgiczne odbarczenie nerwu trójdzielnego (konflikt naczyniowo – nerwowy), radiochirurgia.
Leczenie neuralgii w urządzeniu Gamma Knife Perfexion
Radiochirurgia Gamma Knife jest jedną z najbardziej skutecznych i bezpiecznych metod leczenia neuralgii nerwu trójdzielnego. Polega ona na jednorazowym napromienieniu wybranego odcinka nerwu trójdzielnego dawką 80 – 90 Gy. Ustąpienie lub znaczące zmniejszenie dolegliwości bólowych w przypadku pierwotnej neuralgii uzyskuje się u około 85% pacjentów po roku, u ponad 60% po 5 latach i u 45% po 10 latach od zabiegu. W przypadku innych rodzajów neuralgii nerwu trójdzielnego ( neuralgia w SM, po półpaścu, z powodu konfliktu naczyniowo – nerwowego) skuteczność leczenia jest mniejsza.